Kat mülkiyeti, bir yapının bağımsız bölümleri üzerinde kişilere yasal haklar tanıyan ve tapu siciline kaydedilen özel bir mülkiyet türüdür. Özellikle apartmanlar, siteler ve toplu konutlar gibi çok katlı yapıların yönetiminde büyük rol oynar. Bu yazıda, kat mülkiyetinin hukuki anlamı, sağladığı haklar, ortak alanların kullanımı gibi konuları detaylı bir şekilde ele alacağız.
Kat Mülkiyeti Nedir?
Kat mülkiyeti, bir yapının tamamlanmış olması şartıyla, yapıdaki bağımsız bölümler üzerinde bireylere ait mülkiyet hakkı tanınmasıdır. Bu hak, tapu sicilinde ayrı bir sayfaya kaydedilerek resmiyet kazanır ve bağımsız bölüm sahibine hem bireysel kullanım hakkı hem de ortak alanlar üzerinde paylı mülkiyet hakkı sağlar.

Kat Mülkiyetinin Sağladığı Haklar Nelerdir?
Kat mülkiyeti, hak sahiplerine sadece evlerinde yaşama veya kiraya verme hakkı tanımaz; aynı zamanda ortak kullanım alanlarından yararlanma, yapı yönetimine katılma ve mülkiyetin korunmasını isteme gibi haklar da sunar. Bu durum, özellikle çok sayıda dairenin bulunduğu yapılarda düzenin sağlanmasında önemli bir rol oynar.
Mülkiyetin Bireysel Koruma Hakkı
Kat mülkiyeti, mülk sahibine mülkiyetini izinsiz müdahalelere karşı koruma hakkı sağlar. Bu sayede, mülk sahibi kişisel alanında tam söz hakkına sahip olur.
Ortak Alanlarda Söz Hakkı
Apartman girişleri, merdivenler, asansörler, otoparklar gibi ortak alanlar kat maliklerinin ortak mülkiyetindedir. Kat mülkiyeti bu alanlarda düzenli kullanım ve paylaşım konusunda söz hakkı tanır.
Kat Mülkiyeti ile Kat İrtifakı Arasındaki Farklar Nelerdir?
Kat irtifakı, henüz inşaatı tamamlanmamış yapılar için kurulan ve bağımsız bölümler üzerinde kurulacak mülkiyetin ön hazırlığı anlamına gelirken, kat mülkiyeti yapının tamamlanmasının ardından tapuda tescil edilen kesin ve kalıcı bir mülkiyet hakkıdır.
Kat İrtifakı Geçici Bir Statüdür
Kat irtifakı sadece inşaat aşamasında geçerli olan bir haktır. Yapı tamamlandığında bu hak sona erer ve yerini kat mülkiyetine bırakır.
Kat Mülkiyeti Tam Mülkiyet Haklarını Tanır
Kat mülkiyeti, bağımsız bölümü olan kişiye hem kendi bölümünde hem de ortak alanlarda hukuken tanınan kalıcı haklar sağlar.
Kat Mülkiyeti Nasıl Kurulur?
Kat mülkiyeti kurulabilmesi için yapının tamamlanmış olması ve iskan ruhsatının alınmış olması gerekir. Ardından yapı kullanma izin belgesi ile birlikte Tapu Müdürlüğü’ne başvuru yapılır ve kat mülkiyeti tapuya tescil edilir.
Gerekli Belgeler Nelerdir?
Kat mülkiyeti için yapı kullanma izin belgesi, mimari proje, yapı ruhsatı ve ilgili belediyeden alınan onaylı evraklar gereklidir.
Tapu İşlemleri Nasıl Gerçekleşir?
Başvuru tamamlandıktan sonra, tapu siciline bağımsız bölümler ayrı ayrı sayfa açılarak kaydedilir ve her malik kendi tapusunu alır.
Kat Mülkiyeti Yönetim Planı Ne İşe Yarar?
Yönetim planı, kat mülkiyeti ile oluşturulan yapılarda malikler arasında uyum sağlanmasını hedefleyen ve ortak alanların nasıl kullanılacağını, aidatların nasıl belirleneceğini ve yönetimin nasıl işleyeceğini tanımlayan yazılı bir düzenlemedir.
Yönetim Planı Zorunlu mudur?
Evet, kat mülkiyeti kurulurken yönetim planı hazırlanması ve tapuya eklenmesi zorunludur. Bu belge, apartman veya sitelerdeki kuralları belirleyen en önemli dayanaklardan biridir.
Kat Mülkiyeti Sahipleri Nelere Dikkat Etmelidir?
Kat mülkiyetine sahip olan bireyler hem kendi alanlarını kullanırken hem de ortak alanlardan yararlanırken kanunlara ve yönetim planına uygun davranmak zorundadır. Aksi takdirde diğer kat maliklerinin haklarını ihlal etmiş sayılırlar.
Sessizlik ve Temizlik Kurallarına Uyulmalı
Kat mülkiyetine sahip olan bireylerin apartman hayatına uygun davranmaları gerekir. Gürültü yapmamak ve ortak alanları temiz tutmak temel yükümlülükler arasındadır.
Aidat Ödemeleri Düzenli Olmalı
Ortak alanların bakımı, güvenliği ve yönetimi için gereken aidatlar zamanında ve düzenli olarak ödenmelidir. Bu, yapının sürdürülebilirliği açısından önemlidir.
Kat Mülkiyeti Hangi Yapılar İçin Geçerlidir?
Kat mülkiyeti genellikle çok katlı apartmanlar, siteler ve rezidanslar gibi birden fazla bağımsız bölümden oluşan yapılarda kurulur. Ancak villa tipi yapılar için de birden fazla bağımsız bölüm olması halinde kat mülkiyeti kurulabilir.
Site ve Apartmanlarda Kullanımı Yaygındır
Özellikle büyük şehirlerde çok katlı konut projelerinde kat mülkiyeti uygulaması oldukça yaygındır. Bu sistem, yapının yasal statüsünü ve yönetimini netleştirir.
Villa ve Daire Kombinasyonlarında da Kullanılabilir
Bir yapıda hem daire hem villa tipi bağımsız bölümler varsa ve tüm yapılar tek bir arsa üzerinde yer alıyorsa, bu yapı için de kat mülkiyeti sistemi kurulabilir.

Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Kat Mülkiyeti Ne İşe Yarar?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Kat mülkiyeti olmayan daire alınır mı?
Kat mülkiyeti olmayan daireler genellikle iskansız yapılarda bulunur. Bu tür dairelerin yasal olarak eksiklikleri olabilir ve ileride tapu işlemleri, satış veya kredi kullanımı gibi konularda sorun yaşanabilir.
Kat mülkiyeti tapusu ne işe yarar?
Kat mülkiyeti tapusu, kişiye sadece kendi bağımsız bölümünü değil aynı zamanda ortak alanlar üzerindeki payını da gösteren resmi bir belgedir. Bu tapu, mülk sahibinin yasal haklarını güvence altına alır.
Kat mülkiyeti olmayan evde oturulur mu?
Kat mülkiyeti olmayan evlerde yaşanabilir ancak bu durumda hukuki riskler bulunur. Ortak alanlar konusunda hak iddia etmek veya konut kredisi çekmek mümkün olmayabilir.
Kat mülkiyeti nasıl alınır?
Kat mülkiyeti almak için öncelikle binanın iskan ruhsatının alınmış olması gerekir. Ardından tapu müdürlüğüne başvurarak yapı kullanma izin belgesi ve diğer gerekli evraklarla birlikte kat mülkiyeti kurulabilir.
Kat mülkiyeti için yapı kullanma izin belgesi zorunlu mu?
Evet, kat mülkiyetinin tapuya tescil edilebilmesi için yapı kullanma izin belgesi (iskan) zorunludur. Bu belge yapının yasal olarak tamamlandığını gösterir.
Kat mülkiyetli daire almak avantajlı mı?
Kat mülkiyetli daireler yasal olarak güvence altında olduğu için alım-satım işlemleri daha kolaydır. Ayrıca bu tür dairelerde krediye uygunluk ve mülkiyet hakları daha net tanımlanmıştır.
Kat mülkiyeti olan daire satılır mı?
Evet, kat mülkiyetli daireler yasal bir tapuya sahip olduğu için kolayca satılabilir. Bu tür dairelerde alıcıya tapu devri sırasında hiçbir yasal sorun yaşanmaz.
Kat mülkiyeti ile arsa tapusu arasındaki fark nedir?
Kat mülkiyeti, binanın bağımsız bölümleri üzerinde kurulan özel bir hak iken arsa tapusu, yalnızca arsa üzerinde hak sahipliği sağlar. Arsa tapulu bir dairede, yapı ruhsatı ve iskan eksik olabilir.