Tereke tespiti, bir kişinin vefatının ardından geride bıraktığı malvarlığının ve borçlarının resmi olarak belirlenmesi sürecidir. Bu işlem, mirasçıların haklarının korunması ve miras paylaşımının yasal zemine oturtulması açısından büyük önem taşır. Tereke tespiti süreci genellikle sulh hukuk mahkemeleri tarafından yürütülür ve süreç boyunca hem taşınır hem de taşınmaz mallar kayıt altına alınır. Yazımızda tereke tespitinin nasıl yapıldığı, hangi belgelerin gerektiği, sürecin nasıl işlediği ve mirasçılar için dikkat edilmesi gereken noktaları detaylı şekilde açıklıyoruz.
Tereke Tespiti Nedir?
Tereke tespiti, bir kişinin vefatından sonra geride kalan tüm mal, hak ve borçların yasal yollarla tespit edilmesi işlemidir. Bu tespit sayesinde mirasın paylaşımı daha adil ve şeffaf bir şekilde yapılır.
Tereke Tespiti Ne Zaman Yapılır?
Tereke tespiti genellikle mirasçılar arasında anlaşmazlık olduğunda veya mirasın net şekilde belirlenmesi gerektiğinde yapılır. Ölümün ardından herhangi bir mirasçı ya da ilgili kişi tarafından sulh hukuk mahkemesine başvurularak süreç başlatılır.
Mirasçılar Arasında Anlaşmazlık Varsa
Eğer mirasçılar arasında mal paylaşımında uzlaşmazlık söz konusuysa tereke tespiti zorunlu hale gelir çünkü her malvarlığı unsuru mahkeme kararıyla kayıt altına alınır.
Borçlu Miras Durumu
Mirasın borçlu olup olmadığı bilinmiyorsa tereke tespiti yapılarak alacaklıların korunması ve borçların netleşmesi sağlanır.

Tereke Tespiti İçin Nereye Başvurulur?
Tereke tespiti için başvurular, miras bırakan kişinin son yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesine yapılır. Başvuruda terekenin tespitini isteyen kişi dilekçeyle birlikte gerekli belgeleri sunmalıdır.
Başvuru İçin Gerekli Belgeler
Kimlik fotokopisi, mirasçılık belgesi ve ölüm belgesi ile birlikte mahkemeye başvurulur. Gerekli görülürse ek belgeler de talep edilebilir.
Başvurunun Ardından Süreç Nasıl İlerler?
Mahkeme başvuruyu değerlendirir ve gerekli gördüğü takdirde bilirkişi ya da icra memuru görevlendirerek terekeyi yerinde tespit eder. Sürecin sonunda bir tereke tespit tutanağı hazırlanır.
Tereke Tespitinde Hangi Mal Varlıkları İncelenir?
Tereke tespiti sırasında ölen kişiye ait taşınır ve taşınmaz mallar, banka hesapları, alacaklar, borçlar ve hatta ev eşyaları bile kayıt altına alınır. Böylece mirasın tüm unsurları net şekilde belirlenmiş olur.
Taşınmaz Mallar
Ev, arsa ve dükkan gibi taşınmazlar tapu kayıtları üzerinden belirlenir ve değeri hesaplanarak tespit edilir.
Taşınır Mallar ve Nakit Varlıklar
Banka hesapları, ziynet eşyaları, otomobil gibi taşınır mallar da belgeleriyle birlikte kayıt altına alınır.
Tereke Tespiti Ne Kadar Sürer?
Tereke tespiti süresi, terekenin kapsamına ve mirasçı sayısına göre değişiklik gösterebilir. Ortalama olarak 2-4 ay arasında tamamlanabilir. Ancak malvarlığı karmaşıksa bu süre uzayabilir.
Tereke Tespitinin Miras Paylaşımına Etkisi
Tereke tespiti, mirasın adil şekilde bölüştürülmesi için temel oluşturur. Mirasçılar tespit edilen tereke değerine göre paylarını alır. Ayrıca borçlar da netleştiği için mirasın reddi ya da kabulü konusunda sağlıklı kararlar verilebilir.
Mirasçılar Tereke Tespiti Sonucuna İtiraz Edebilir mi?
Tereke tespiti sonucu, taraflardan biri tarafından doğru bulunmazsa itiraz hakkı vardır. İtirazlar genellikle tespitte yer almayan malların varlığı ya da değerlerin yanlış beyanı gibi nedenlerle yapılır.
Tereke Tespitinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Tereke tespit sürecinde bilgi eksiklikleri, kayıt dışı varlıklar veya geçersiz belgelerle ilgili sorunlar yaşanabilir. Bu yüzden başvuru aşamasında tüm belgeler eksiksiz ve doğru şekilde sunulmalıdır.
Uzman Desteği Alınmalı mı?
Tereke işlemleri hukuki bilgi gerektirdiği için avukat ya da uzman bir danışmandan destek almak işlemleri hızlandırabilir ve hata riskini azaltabilir.
Tereke Tespiti Sürecinde Sık Karşılaşılan Hatalar
Eksik belge sunulması, yanlış beyanda bulunulması veya süreci uzatacak gereksiz talepler süreci olumsuz etkileyebilir. Bu hatalardan kaçınmak için her adım dikkatli ve planlı yürütülmelidir.

Tereke Tespiti Sürecine Genel Bakış
Süreç Aşaması | Açıklama |
---|---|
Başvuru | Sulh hukuk mahkemesine dilekçe ve belgelerle yapılır |
Ön İnceleme | Mahkeme tarafından belgeler değerlendirilir |
Bilirkişi veya Memur Ataması | Gerekiyorsa yerinde tespit yapılır |
Tutanak Hazırlığı | Mal ve borçlar kayıt altına alınır |
Sonuç | Mirasçılara ve ilgili taraflara bilgi verilir |
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda tereke tespiti nasıl yapılır ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Tereke tespiti için noter işlem yapabilir mi?
Hayır, tereke tespiti yalnızca sulh hukuk mahkemesi aracılığıyla yapılabilir. Noter, sadece mirasçılık belgesi gibi bazı belgeleri düzenleyebilir.
Tereke tespiti yapmak zorunlu mudur?
Hukuki olarak zorunlu değildir ancak miras paylaşımı sırasında sorun yaşanmaması için önerilir. Özellikle birden fazla mirasçı varsa tespit faydalıdır.
Tereke tespiti masraflı bir işlem midir?
Masraflar terekenin büyüklüğüne ve bilirkişi atamasına göre değişkenlik gösterebilir. Ancak genel olarak ulaşılabilir seviyededir.
Tereke tespiti reddi miras sürecini etkiler mi?
Evet, tereke tespiti mirasın borçlu olup olmadığını belirleyeceği için mirasın reddi ya da kabulü açısından önemlidir.
Mirasçılardan biri tereke tespiti yaptırabilir mi?
Evet, yasal mirasçılardan biri tek başına başvuru yapabilir. Diğer mirasçıların onayına gerek yoktur.
Tereke tespiti sonrası miras paylaşımı nasıl yapılır?
Tespit sonucunda oluşan tereke listesi üzerinden yasal paylar dikkate alınarak miras paylaşımı yapılır. Mirasçılar anlaşırsa paylaşım noter huzurunda da yapılabilir.
Tereke tespitinde sahte belge sunulursa ne olur?
Sahte belge sunulması hukuki bir suçtur ve tespit edilirse mahkeme tarafından yaptırım uygulanır. Bu durumda süreç iptal edilebilir ve cezai işlemler başlatılır.
Tereke tespiti ile mirasçılık belgesi aynı şey mi?
Hayır, mirasçılık belgesi mirasçıları belirlerken tereke tespiti malvarlığını belirler. İkisi birbirini tamamlayan ama farklı işlemlerdir.